Që me themelimin e subjektit të parë politik shqiptar në MZ, LD në MZ, me Programin partiak, por edhe memorandumet pasuese është folur për statusin e grabitur të Komunës së Tuzit dhe për përpjekjet e këtij subjekti për t’i kthyer Tuzit komunën e plotë. Kjo përpjekje sa vinte e aktualizohej nga subjekti shqiptar, ngulfatej nga shqiptarët që ishin dhe që mbetën në shërbim të malazezeve, konkretisht në shërbim të PDS-së. E gjithë kjo, vetëm per ruajtur votat shqiptare për DPS-në dhe për tabajt në pushtet, në kryeqytet . Se përndryshe moti kishte ikur nga pozita.
