Edhe pas më tepër se 5 vite e njejta situatë. Po editojmë një shkrim i cili edhe sot është aktual .
Mosmarrëveshjet dhe konfliktet në Sanxhak nuk janë vetëm konflikte mes Laiqit dhe Uglaninit, por po bëhen konflikt i një pakice me shtetin. Faj ka edhe qeveria në Beograd, e cila ka refuzuar ta shohë realitetin në sy.
Dëshmitë të panumërta për shtrirjen e dardanëve në Sanxhakun e sotshëm na bëjnë të kuptojmë se jo rastësisht Sanxhaku gjatë gjithë historisë ka qenë i banuar ilirët e mandej nga shqiptarët. Në fshatin Pruzhanj në Rrafshnaltën e Peshterit, në Sanxhak, arkeologët kanë zbuluar prushin (hirin) e trupave të vdekurve të djegur, i cilit datojnë mijëra vjet para Krishtit, që me siguri u përkasin ilirëve. Ky fakt dëshmon për autoktoninë dhe prejardhjen ilire të kësaj popullate .
Gjurmëve të një folkori të shuar
Grupi Folklorik Burimor “Dacaj” mori në festivalin e Cetinës në vitin 1948 për herë të parë në historin e folklorit shqiptar mori pjesë këta malësor e malësore që kurrë kultura e as folklori shqiptarë nuk duhet harruar,emra këta që prezentuan me dinjitet folklorin burimor shqiptarë,e këta ishin: Lan e Tahir Lajçi që vallëzojnë vallën “Lufta për Vajzën”,vallën e Dukagjinit e kanë vallëzuar Selman Ibish Daci e Ramush Vukli,Nafie Lajçi e Mustafë Lan Lajçi ,fëmijë vallëzojnë Shotën,ndersa Zenel Lajçi egzekuton në lahutë,Rekë A.Nikçi këndon këngë malësorçe,kurse Mustafë Nikçi interpreton melodi baritore në kavall e Ahmet Nikçi në fyell,Avdi Lajçi mban flamurin e GFB “Dacajve”
Delegacioni nga Kosova dhe Sanxhaku në mënyrë të organizuar kanë bërë homazhe pranë pllakës përkujtimore të atdhetarit, diplomatit dhe ushtarakur Aqif Blyta në qenderen e qytetit.
Dragolub Delibashiq, Illija Vujaçiq, Nebojsha Vujaçiq dhe Alaksandar Llazoviq, të akuzuar për vepra të njëjta shpallen të pagajshëm.
Presuda Oliveru Ivanoviću dočekana je u Beogradu kao politička, a ne pravna odluka, koja predstavlja još jedan dokaz popustljivosti međunarodne zajednice prema kosovskim vlastima.
Sanxhaklinjtë dhe shqiptarët e Kosovës janë vëllezër të pa ndarë. Prandaj, ka qenë dhe është e natyrshme që historikisht të jenë pranë njëri-tjetrit. Është e rëndësishme të thuhet se shqiptarët e Kosovës, sanxhaklinjtë por edhe turqit në Kosovë e Maqedoni, ndërmjet dy luftërave botërore, ishin të lidhur ngushtë mes veti. Lidhja është krijuar nëpërmes partisë së përbashkët Xhemijet al-Islami.
Partia e Aksionit Demokratik të Sanxhakut ka organizuar një miting proteste me rastin e shënimit të 7 vjetorit e ndërhyrjes së forcave të pushtetit serb në ambientet e PAD të Sanxhakut , dhe përpjekjes për linçimin e kryetarit dhe zyrtarët e saj , ku me këtë rast me armë zjarri është plagosur një person.
Reportazh nga fshatrat e Malësisë së Rozhajës
Nga shumë tragjedit e përjetuara banoret e fshatit Besnik, as sot nuk e harrojnë masakrën e shkatuar nga forcat çetnike malazeze të vitit 1924. Në vjeshten e viti 1945 Ahmet Daci nga katundi Cetan i Pazarit të Ri e që kishte qenë prefekt në këtë Prefektur të Shtetit Shqiptar gjatë luftes për çlirimine Pazarit,luftë kjo e cila u përkrah nga vullnetaret shqiptarë të prirë nga bajraktari i Rugovës Sak Fazlia, pas hyrjes së komunistëve ai për t’i shpetuar dy djem e vet Sylën dhe Rizan ,që ishin ushtarak në brigata shqipatre, i strehoj në Besnik tëk kusherit e vet e pikërisht në shtëpine Kadri Bajr Dacit. dobët.Besniku në mileniumin e ri nuk din të flas shqip. Vetem 60 vite me parë këtu pothuaj fare pak flitej gjuha serbe.
Ali Daci :Ugëlla
Në të hyrë të fshatit Ugëll në krahun e majt janë shtëpit e Hukiqve.Na pret Ismet Hukiqi që në fushë dhe na flet bukur shqip,por që i biri i tij nuk e di as një fjalë që i ati dhe unë flasim.Takojmë Osman Hukiqin babain e Ismetit i cili për mrekulli flet gjuhen e të parëve të tij.Na dëshiron miëseardhjën dhe në pozicionohemi nën hijën e një peme që janë të rralla në Peshter.Osdamin sot ka 79 vjet që kur ka lind në Ugëll.Ai rrefen për të kaluarën e Peshterit e posaqerisht për Ugëllën.Me dhçëmbje shton se dikur fshati i tij ishte fshat në za si për bujari ashtu edhe për trimëri.Ugëlla, mesojmë nga Osman Hukiqi, ka këto lagje,Bibajt 20 shtëpi,Plakajt 10 shtëpi,Gorçajt po ashtu janë nja dhjetë shtëpi,Kurtbashajt kanë ngel vtetm 6 shtëpi,,Mujazinoviqet nja 10 sosh kurse Camajt vetem 3 shtëpi ndersa Martinajt vetem 2 familje jetojnë sot në Ugëll.Gjithë këto maja që po i shifni sot mbajnë toponimet shqiptare si Maja e Preht,Maja e Alis e Bunari i Plakës flasin për të kaluarë e levdishme të kësaj treve.Osmani na flet për qendresen e Ugëllës në luften e Dytë Botrorer dhe ardhjën në ndihmë të brigadave shqiptare.Ai flet me krenarai për Sak Fazlin –Bajraktarin e Rugovës,për qendresen e rugovasve në luftë për mbrojtjen e Pazarit.Përmend Aqif Bluten dhe patriotizmin e tij për ruajtjen e terësisë teritoriale të toakve shqiptare.Pastaj përmend vëllëzerit Musa dhe Jus Gorçaj të cilët i kanë pushkatuar partizanet pasi që ata kishin qenë vullnetar në brigadat shqiptare e që kishin luftuar nën flamurin shqiptarë e shumë patriot tjerë të asaj kohe jo fort të largët të cilët komunizmi i ka zhduk e internuar në të katër anët e botës.Osmani edhe sot ruan traditën e hershme të kultivimit të bagëtisëDjali i tij Ismeti është kthyer nga kurbeti dhe sot tufa e tij numëron 200 dele e po aq qengja.Dikur secila shtëpi në Ugëll ka patur mbi 100 dele,kurse sot shumë pak degjohen këmboret e ogiqëve,pasiqe popullata është përgjysmuar dhe shumnica dimrat i kalojnë në Pazar të Ri e Sjenicë,në Sarajevë e jashtë atdheut,në Turqi.Shkola katërklaseshe ka afër 70 nxënës dhe se mësimi zhvillohet në gjuhën serbe.Varreuzat tek xhamia e fshatit rrefejnë më së miri për të kaluarën e fshatit.Epitafet dhe gravuarat e të vdekuarve më plisa të bardh mbi kokë janë vet historia e këtij fsahti.Nëse të vdekurit janë identifikuesit e së kaluarës atëhet Ugëlla edhe sot duhet të jetë shqiptare,por…
