U svojoj Knjizi аntropogeogrаfskih studija[1] Cvijić obrаđuje znаčаjnije vidove međuodnosа geogrаfske sredine sа duhovnom i mаterijаlnom kulturom nа Bаlkаnu. Cvijć je bio jedan od prvih redovnih profesora na Beogradskog univerziteta 1905 godine. Neki autori smatraju da je Cvijić, usled zanimanja za političko napredovanje Srbije, često gubio svoju naučnu objektivnost. U nastavku su prenešena djelimična pisanja vezana za sredine gde se susreću slavensko i Albansko stanovništvo.
Ismet Azizi
Geografski najsnažnija etnogeografska plemena Balkanskog Poluostrva[2] su stanovnici Crnogorskih Brda, susednih krajeva Hercegovine, Sjeničke oblasti, (Pešterske) i oblasti sjeverne Albanije. Stanovništvo ovih oblasti su zadržala stari oblik plemenskog brastva, rodova-fisova i njihove organizacije, to su uglavnom ljudi mahom vrlo visoki vitki elastični nikad gojazni , lica punog izraza , sokolovih očiju : najlepši soj/rasa na balkanskom poluostrvu svi pa muhamedanski Arbanasi. U životu su vrlo umereni mahom ne piju nikakva alkoholna pića, ređe duhan i kafu. Gotovo nema fizički degenerisanih tipova, zadržali su čvrsti gorski moral često otmenim osobinama, duboki osjećaj za zajednicu i požtrtvovanjem koje ne prestaje ni pred najdragocenijim žrtvama, iz ovakvih osobina potiču mnogobrjne etnografske antropogeografske odlike. Ove odlike su u direktnoj suprotnosti narodima i običajima vizantijsko-cincarskim kulturama. Za Arbanse Toske na jugu,kaže da imaju dosta izražene bizantijsko- cincarske karakteristike, osobine, pa malo i izgled.
U severno-zapadnim krajevima Srbije[3] stočare zovu “Arnautin” a to je ime koje označava čovjeka bogata stokom, i sada narod ovih krajeva zove Sjeničane i Pešterce Arnautima, a za sve stanovnike novopazarskih i sjeničkih krajeva, koji su u velikom broju naselili Stari Vlah i Šumadiju , kaže se da su sa došli iz Aranautluka. Mnogi delovi sela niskoj Šumadiji zovu se arnautski krajevi. Ka što su: Rogaci Babama itd. Pa i Užičane koji su silazili u Jadar i Mačvu zvali su tamošnji ljudi Arnautima, i sada se u Jadru kaze ” stočan kao Arnautin” i kragujevčani doseljenike iz Raške oblasti koji su naseljeni uerdoglijskoj mahali zvali su Arnautima , Arnauti.
U istočnoj srbiji nije rijetko ime Arnaut i vezano je za doseljenike iz okoline Raške kojih tamo ima u velikom broju. Tako su i se seoske mahale nazivali arnautske, a Rijeka koja protiče kroz varošicu Boljevac zovu Arnauta, jedan niz vrtača zove se Arnauta.
Najvise doseljenika u srbiji[4], po varošima se zadržali Cincari, najmnogoljudnija struja doseljavanja je iz Hercegovine, Crnogorskih Brda Novopazarskog kraja, Bosne uglavnom u Sumadiji, a ima i Arbanasa.
U Novopazarskom Sandzaku[5] među doseljenicima u sandžačkom kraju ima Vasojevića, i veliki broj Kuča, posebno dolinom Lima.
Znatan etnografski procesi su se zbivali na dodiru slavenskog i albanskog naraoda,[6] u Crnoj Gori. Arbanasi su posrbljavani i u Crnoj Gori. Takvog su porekla dijelovi Kuča i Pipera, osim toga Vasojevići su se proširili na račun Klimenata. Poznate su usmene tradicije o zajedničkom porijeklu Vasojevića Pipera i Ozrinića sa Hotima i Krasnićima, i njohovo međusobno svojatnje.[7] Za plemana u Crnoj Gori kaže da su asimilirali staro zatečeno stanovništvo Bukumira, Kričkova i Potarja, a među njima i susednih Arbanaskih plemena.
[1] https://sh.wikipedia.org/wiki/Jovan_Cvijic
[2] Јован Цвијић – Антропогеографски проблеми Балканског полуострва, Strana 30, 31,
[3] Isto str. 137 strana
[4] Isto str. strana 187
[5] Isto str. 194
[6] Isto 177 strana
[7] Isto 222 strana