E diel, 11 Maj, 2025
  • Fillimi
  • Aktuale
  • Sanxhaku
    • Sanxhaklinjtë
    • Demografia
    • Gjeografia
    • Historia
    • Kultura
    • Sporti
  • Të tjera
    • Komunat
      • Novi Pazari
      • Senica
      • Tutini
      • Rozhaja
      • Plava
      • Berana
      • Priboj
      • Bjellopole
      • Pljev
      • Nova Varosh
      • Prijepolje
    • Manifestimi
  • Donatorët
    • Donatorët
    • Partnerët
    • Projektet e realizuar
  • Për Ne
    • Statuti i OJQ “Kosova për Sanxhakun”
    • Antarët e bordit drejtues të shoqatës “Kosova për Sanxhakun”
    • Çertifikata e regjistrimit, Numri fiskal dhe logaria bankare
    • Galerija
    • Videot
  • Kontakti
No Result
View All Result
Kosova për Sanxhakun
No Result
View All Result
Home Kultura Kroaci

Kujdes me liqenin e Ujmanit

by Ismet Azizi
7 Korrik 2018
in Kroaci
0
0
SHARES
40
VIEWS
Shpërndaje në FacebookShpërndaje në TwitterShpërndaje në Whatsapp

Gazeta ‘Politika’ e Beogradit, e datës 29 mars 1974, shkruante: Punishtja Ibër Lepenc: me hidrosistemin e ri zgjedh problemin e përhershëm të furnizimit të Kosovës me ujë (marrë nga Biblioteka Universitare e Bernit- CH). Ndërtimi i digës së Ujmanit (Gazivodës) ishte njëra nga objektet me më rëndësi të sistemit të ardhshëm Ibër-Lepenc. Gazeta thoshte se për momentin ajo ishte punishtja më e madhe në Evropë (më shumë se një miliard e gjysmë dinarë të investimeve).

 

Related Posts

Kosta Novaković: Kolonizacija i srbizacija Kosova

DEVETNAESTI I POČETAK DVADESETOG VEKA (V poglavlje )

Më 21 janar mbushen 80 vite  nga  ekzekutimi i Aqif Blytës nga OZNA

Studim i rëndësishëm për për historinë e shqiptarëve që vazhdojnë të jetojnë në territoret e Sanxhakut!

SHKRUAN:  ALI KELMENDI

Banka ndërkombëtare kishte dhënë kredinë prej 45 milionë dollarësh amerikanë. Ndërsa popujt e ish-Jugosllavisë, pa kurrfarë kushtesh, kishin ndarë 700 milionë dinarë (jashtë fondit të federatës) për ndërtimin e këtij sistemi. Kësaj duhet shtuar se edhe Banka e Kosovës kishte ndarë mjete të mëdha për të njëjtin investim. Me këtë projekt të Ujmanit duhej të realizohej furnizimi i tërësishëm i banorëve dhe i ekonomisë së Kosovës me sasitë e mjaftueshme të ujit të pijshëm të shëndoshë dhe atij industrial. Me këtë po zgjidhej një ?ështje jetike për gjetjen e ujit, duke përjashtuar Prishtinën, asnjë vend tjetër në pjesën lindore nuk ka mjaft ujë të pijshëm, ose për përdorim për nevoja tjera. Mungesa e ujit nuk ishte problem i djeshëm i Kosovës. Në Kosovë kishte pak të reshura. ?do vit i katërt ishte i thatë, dhe ?do i nënti e godiste popullatën me thatësirë të plotë. Mu për këtë ishin bërë studime për ndërtimin e Ibër -Lepencit në dy etapa. Etapa e parë e Ibrit të mbaronte në vitin 1976, ndërsa etapa e dytë duke e vazhduar të parënpër sistemin e Lepencit. Hidrosistemi Ibër përbënte shumë objekte të mëdha. Përveç tjerash, duhej të ndërtohej kanali prej 135 kilometrash dhe 18 kilometra aquadukte, tunele dhe sifona dhe përfunduar dy diga. Ajo e Ujmanit ishte diga më e madhe. E lartë 107 metra- Për t’u ndërtuar ajo nevojiteshin 5 milionë metra të materialit të ndryshëm dhe liqeni të shtrihej deri në Ribariq me gjatësi 25 km në të cilin do të akumuloheshin 370 milionë metra kub ujë. Te Ujmani duhet të shpohej tuneli, me të cilin kur të përfundonte sistemi uji i të njëjtit të drejtohej për funksionimin e turbinave të hidroelektranës së Ujmanit. Elektranat ishin me kapacitet të vogël për prodhimin e 100 milionë kilovat ore të energjisë për nevojat e kombinatit ‘Trepça’.

Uji për të gjithë

E gjithë Kosova Lindore e priste me padurim se kur do të përfundojë sistemi i Ujmanit. Me kanalet bartëse të ujit furishëm do të rridhnin miliona metra kub të lëngut të ?muar në disa drejtime. Prej kanalit kryesor degëzoheshin kanalet për Mitrovicë, Vushtrri, Prishtinë, Drenas dhe Lipjan. Nga këto kanale pra degëzimet për ujitjen e 30.000 hektarëve të tokës bujqësore. Sistemi Ibër furnizon mesatarisht me 12 metra kub ujë në sekondë (tetë për industri, e tjetra për bujqësi dhe popullatë. Në këtë punishte kanë punuar makina gjigante nga shumë punishte të ndryshme jugosllave si: “Ivan Millutinoviq”, “Hidrotehnika”, Tunelogradnja” dhe “Ramiz Sadiku”. Studiuesit e rrethanave dhe kushteve klimatike paralajmërojnë edhe ndryshime të mëdha për ujin e pijshëm e le me për ujitje dhe ujëra për nevojat e industrisë energjetike. Këto të fundit si Kosova A dhe ajo B janë hargjues të mëdhenj të përdorimit të ujërave dhe me rindërtimin e Elektranave të reja do të duhen edhe shumë e më shumë sasi të mëdha të ujit. Shkencëtarët paralajmërojnë se Gadishulli Ilirik në të ardhmen do të ketë mungesa të mëdha të ujit. Dihet së kemi rezerva të mëdha të lignitit, por elektranat nuk punojnë pa rezerva të mëdha të ujit. Nëse Ujmani në ndonjë farë mënyre do të dështonte ose do të shantazhohej me ingerenca ekzekutive të komunave serbe, me ndonjë pagesë të metrit kub ujë qoftë ajo edhe minimale, në këtë rast me ingerencat ekzekutive të Zubin Potokut, do të ishte e kotë të ndërtoheshin objektet e tjera energjetike me së nevojshme për ekonominë tonë. Në botë gjithnjë po shteron uji i pijshëm. Kështu do të ndodhë edhe me ne. Do të ketë luftëra edhe për ujë. Flitet, së kur Moamer Gadafi i Libisë kishte vizituar Beogradin që e bënte shumë shpesh e kishin pas dërguar ta vizitojë ?akorrin dhe e kishin shërbyer me ujit e tij. Me pastaj ai kishte pas deklaruar, së nëse Jugosllavia ia dërgon një litër ujë, do t’ua kthente në këmbim me një litër me naftë. Pra, një litër uji në këmbim të një litri me naftë.

Pa ujë, pa bujqësi, pa dritë të prodhuar nga elektranat tona nuk do të ekzistojë

Në vitet 1984-85 pjesërisht punoja edhe në Zvicër dhe kisha vizë vjetorë dhe qwndrim tremujor. Isha aksionar në firmën “Frankoil AG” me 49 % të aksioneve dhe isha nënkryetar i Bordit. Asokohe për herë të parë ia sigurova firmës ” MINEX” nga Ferizaj importin e drejtpërdrejtë të 300 ton të ?ajit” Orange Pekoe” nga Sri Lanka, me ?mim shumë më të ulët, që deri atëherë e importonin nga një firmë e Beogradit me ?mime të larta. Importi u realizua krejtësisht, ndërsa unë kisha kërcënime nga Sekretariati Federativ për Tregti të Jashtme përmes telefonit nga Beogradi në banesën time në Prishtine, që mos të përzihem mes firmës importuese nga Beogradi, së përndryshe do të ma merrnin të drejtën për punë në tregtinë e jashtme. Pasi që i lidha kosovarët drejtpërdrejt, ata, at ditë e sot e kanë importuar çajin nga Sri Lanka pa pengesa dhe më lirë. Në firmë kisha shumë kontakte e sidomos me botën arabe. Me kthimin tim në Prishtinë e mora sudanezin Ahmad si mysafir timin në pronën dhe shtëpinë time në PavlanPejë. Në pronë kisha dhe kam burime të bollshme të ujit të pijshëm. Kisha ca burime-kroje ku buronte uji i pijshëm. Miku sudanez kur i pa burimet u habit dhe futi duart në burim, i mbante në ujë për kohë të gjatë, herë lante fytyrën, herë pinte. Mu drejtua mua, se ajo ?ka pa dhe shijoi ishte një mrekulli e Perëndisë. U mahita me të dhe i thashë së s’është kjo kurrgjë orë miku Ahmad. Ju e keni naftën me bollëk. Po, zoti Kelmend mu drejtua së nafta nuk pihet. Ne e blejmë dhe gjithnjë e kemi vështirë e më vështirë për sigurimin e ujit të pijshëm… Pra jeta; pa ujë, pa bujqësi, pa dritë të prodhuar nga elektranat tona nuk do të ekzistojë. Andaj, qeveritare, keni kujdes në bisedimet përfundimtare.

(Kosova Sot)

Next Post

“Nismo izdali Srbiju, Kosovo je država”

Popular Posts

Aktuale

Joseph DioGuardi – A Missionary for the Albanian People

by Ismet Azizi
27 Prill 2025
0

 By ARTUR VREKAJ: “The first Albanian arrived in America in 1886, and, a century later, Albanians found their voice in...

Read more

Joseph DioGuardi – A Missionary for the Albanian People

Kurtesh Devaja: Lista e emrave të të rënëve shqiptarë në betejen e Çanakkalasë sipas qyeteve dhe vendbanimeve

Kamberi dorëzon në Institutin për Krime Lufte dokumente e fotografi të para dhe pas luftës së fundit

U zemlji pokolja na Kosovu

Kosta Novaković: Kolonizacija i srbizacija Kosova

A, ishte e mundur të evitohej gjenocidi në Bihor në 1943?

Load More

[mc4wp_form id="274"]


Popular Posts

MALISORI / BRƉANI – Teritorija i porijeklo stanovništva

by Ismet Azizi
1 Nëntor 2017
0

Kurtesh Devaja: Lista e emrave të të rënëve shqiptarë në betejen e Çanakkalasë sipas qyeteve dhe vendbanimeve

by Ismet Azizi
19 Prill 2025
0

Mr. sc. k. hfz. Aziz Alili biografia (video)

by Ismet Azizi
13 Dhjetor 2016
0

  • #422 (pa titull)
  • About us
  • Aktuale
  • Antarët e bordit drejtues të shoqatës “Kosova për Sanxhakun”
  • Assembly
  • Berana
  • Berane (bs)
  • Bjellopole
  • Bjelo Polje
  • Çertifikata e regjistrimit, Numri fiskal dhe logaria bankare
  • Ciljevi
  • Demografia
  • Dokumenat
  • Dokumente
  • Donatorët
  • Donatori
  • Donors
  • Galeria
  • Galerija
  • Historia
  • Home
  • Home 2
  • Home 3
  • Komunat
  • Kontakt
  • Kontakti
  • Kultura
  • Manifestimet
  • Mreza
  • Network
  • Nova Varos
  • Nova Varosh
  • Novi Pazar
  • Novi Pazari
  • O Nama
  • Objectives
  • Partnerët
  • Partneri
  • Partners
  • Plava
  • Plavbs
  • Pljev
  • Pljevbs
  • Presednistvo
  • Presidency
  • Priboj
  • Pribojbs
  • Prijepolje
  • Prijepoljebs
  • Projektet e realizuar
  • Rozaje
  • Rozhaja
  • Rreth nesh
  • Sample Page
  • Sandzak
  • Sandzaklije
  • Sanxhaklinjtë
  • Senica
  • Sjenicabs
  • Skupstina
  • Sporti
  • Statuti i OJQ “Kosova për Sanxhakun”
  • Të tjera
  • Titulli ne gjuhen Shqipe
  • Trashigimija Kulturore
  • Tutin
  • Tutini
  • Video

© 2023 - p Jegtheme.

No Result
View All Result
  • #422 (pa titull)
  • About us
  • Aktuale
  • Antarët e bordit drejtues të shoqatës “Kosova për Sanxhakun”
  • Assembly
  • Berana
  • Berane (bs)
  • Bjellopole
  • Bjelo Polje
  • Çertifikata e regjistrimit, Numri fiskal dhe logaria bankare
  • Ciljevi
  • Demografia
  • Dokumenat
  • Dokumente
  • Donatorët
  • Donatori
  • Donors
  • Galeria
  • Galerija
  • Historia
  • Home
  • Home 2
  • Home 3
  • Komunat
  • Kontakt
  • Kontakti
  • Kultura
  • Manifestimet
  • Mreza
  • Network
  • Nova Varos
  • Nova Varosh
  • Novi Pazar
  • Novi Pazari
  • O Nama
  • Objectives
  • Partnerët
  • Partneri
  • Partners
  • Plava
  • Plavbs
  • Pljev
  • Pljevbs
  • Presednistvo
  • Presidency
  • Priboj
  • Pribojbs
  • Prijepolje
  • Prijepoljebs
  • Projektet e realizuar
  • Rozaje
  • Rozhaja
  • Rreth nesh
  • Sample Page
  • Sandzak
  • Sandzaklije
  • Sanxhaklinjtë
  • Senica
  • Sjenicabs
  • Skupstina
  • Sporti
  • Statuti i OJQ “Kosova për Sanxhakun”
  • Të tjera
  • Titulli ne gjuhen Shqipe
  • Trashigimija Kulturore
  • Tutin
  • Tutini
  • Video

© 2023 - p Jegtheme.

  • Shqip
  • Sandzak
  • English