E shtunë, 9 Dhjetor, 2023
  • Fillimi
  • Aktuale
  • Sanxhaku
    • Sanxhaklinjtë
    • Demografia
    • Gjeografia
    • Historia
    • Kultura
    • Sporti
  • Të tjera
    • Komunat
      • Novi Pazari
      • Senica
      • Tutini
      • Rozhaja
      • Plava
      • Berana
      • Priboj
      • Bjellopole
      • Pljev
      • Nova Varosh
      • Prijepolje
    • Manifestimi
  • Donatorët
    • Donatorët
    • Partnerët
    • Projektet e realizuar
  • Për Ne
    • Statuti i OJQ “Kosova për Sanxhakun”
    • Antarët e bordit drejtues të shoqatës “Kosova për Sanxhakun”
    • Çertifikata e regjistrimit, Numri fiskal dhe logaria bankare
    • Galerija
    • Videot
  • Kontakti
No Result
View All Result
Kosova për Sanxhakun
No Result
View All Result
Home Uncategorized

Viti 1919: Pazari i Ri 53% shqiptarë, 30% boshnjakë, 17% serbë

by Ismet Azizi
17 Shtator, 2017
in Uncategorized
0
0
SHARES
7
VIEWS
Shpërndaje në FacebookShpërndaje në TwitterShpërndaje në Whatsapp

 

Related Posts

Përsonalitet e Sanxhakut që u shkolluan në Medresenë “Alaudin” në Prishtinë

Kumanovo 1999-2019 ( video) Peščanik

ČESTITKA POVODOM 28. SEPTEMBRA – DANA BOŠNJAKA

Në Dacaj të Malësisë së Rozhajës u kremtua solemnisht Dita e shkollës

 

 

 

Në dy dekadat e para të shek. XX në Kosovë, e cila deri në vitin 1912 kishte statusin administrativ të vilajetit me kryeqendër Shkupin, në kuadër të Perandorisë Osmane, u përpunuan statistika të popullsisë nga provenienca të ndryshme. Në përbërje të Vilajetit të Kosovës bënte pjesë edhe Pazari i Ri (Yeni Pazar), që gëzonte statusin e njësisë administrative – sanxhakut. Pos organeve administrative osmane, që bënë regjistrimin e popullsisë së Vilajetit të Kosovës, edhe organet administrative serbe, malazeze, bullgare e austro-hungareze hartuan statistika të popullsisë së Kosovës në harkun kohor të viteve 1913-1918.

 

Mr. sc. Fitim RIFATI

Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, i cili u formua më 1 maj të vitit 1918 në Shkodër, ishte një organizatë shqiptare në gjirin e së cilës u mblodhën intelektualë e prijës të shquar shqiptarë nga Kosova dhe vise të tjera shqiptare. Qëllimi i këtij Komiteti ishte çlirimi dhe bashkimi i Kosovës (Shkupit, Kumanovës, Preshevës, Tetovës, Gostivarit, Kaçanikut, Ferizajt, Gjilanit, Prishtinës, Vushtrrisë, Mitrovicës, Pazarit të Ri, Rozhajës, Pejës, Plavës, Gucisë, Gjakovës, Prizrenit) me Shqipërinë. Me të përfunduar Lufta e Parë Botërore (nëntor 1918), në janar të vitit 1919 Fuqitë Aleate (SHBA, Britania e Madhe, Franca dhe Italia) u mblodhën në Paris për të vendosur mbi paqen në Evropë e rrjedhimisht edhe ndryshimin e kufijve të saj.

Gjatë kësaj kohe, Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” me kryetar Hoxhë Kadri Prishtinën, u tregua mjaft aktiv që Konferencës së Paqes në Paris t’i ofronte prova të pa kontestueshme për shqiptarësinë e Kosovës, mizoritë serbo-malazeze e bullgare, që ishin ushtruar ndaj shqiptarëve në vitet 1912-1918 si pasojë e vendimeve të Konferencës së Ambasadorëve në Londër më 1913, të cilat copëtuan Kosovën dhe vise të tjera shqiptare në kurriz të monarkive pushtuese ballkanike. Në këtë kontekst, ky Komitet i dërgoi kësaj Konference edhe statistika të popullsisë, të cilat argumentonin se popullsia e përgjithshme e Kosovës dominohej nga shqiptarët. Sipas një statistike të popullsisë së Kosovës, të hartuar nga ky Komitet, e cila është e përafërt me regjistrimet e mëparshme dhe konsiderohet e besueshme, sepse tregon për zvogëlimin e popullsisë së përgjithshme të kësaj treve shqiptare si pasojë e kolonizimit serb, vrasjeve dhe emigrimit të shqiptarëve e popujve të tjerë gjatë Luftërave Ballkanike dhe Luftës së Parë Botërore, Kosova kishte një popullsi të përgjithshme prej 1.065.960 banorë, nga e cila 881.989 (82.74%) ishin shqiptarë, 99.952 (9.37%) serbë, 47.781 (4.48%) bullgarë, 30.462 (2.85%) boshnjakë, 3.955 (0.37%) turq, 1.115 (0.10%) hebrenj, 650 (0.06%) grekë dhe 56 (0.005%) vlleh.

Në këtë statistikë të popullsisë, përveç 18 qendrave administrative, përfshihej edhe numri i përgjithshëm i popullsisë së Pazarit të Ri dhe rrethinës. Sipas kësaj statistike në Pazar të Ri dhe viset përreth kishte 54.600 banorë, prej të cilëve 28.829 frymë ose 52.80% ishin shqiptarë, 16.336 frymë ose 29.91% ishin boshnjakë dhe 9.435 frymë ose 17.28% ishin serbë. Pra, sipas kësaj statistike, në këtë qendër të Kosovës banonin vetëm tri komunitete kryesore etnike: shqiptarët, boshnjakët dhe serbët. Duhet theksuar se statistika në fjalë u përdor nga Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, për t’i tërhequr vëmendjen Konferencës së Paqes në Paris, që Fuqitë Aleate të gjykonin objektivisht ndaj shqiptarëve të Kosovës e viseve të tjera shqiptare dhe të vendosnin e njihnin bashkimin e kësaj treve (përfshi edhe Pazarin e Ri) me Shqipërinë.

Sot, për fatin tragjik të shqiptarëve, sipas statistikave zyrtare të Republikës së Serbisë, të hartuara nga regjistrimi i popullsisë në vitin 2011, Pazari i Ri (Novi Pazar) dhe rrethina ka gjithsej 66.527 banorë, prej të cilëve 55.428 boshnjakë ose 83.30%, 6.576 serbë ose 9.88%, 2.824 myslimanë ose 4.24%, 240 goranë ose 0.36%, 162 shqiptarë ose 0.24% e kështu me radhë. Pra, boshnjakët, krahas komuniteteve të tjera kombëtare dhe etnike, përbëjnë shumicën e popullsisë së kësaj treve. Për shkaqe politike, ekonomike, shoqërore dhe kulturo-arsimore, të ushtruara ekskluzivisht ndaj shqiptarëve nga pushteti serbo-jugosllav për më shumë se një shekull, ata pothuajse nuk njihen fare si element kombëtar dhe etnik në këtë qendër dhe viset përreth saj.

Mr. sc. Fitim RIFATI

Instituti i Historisë – Prishtinë

http://ih-rks.org/ma-fitim-rifati/#

E-mail: fitim_rifati@hotmail.com

Next Post

PËRMASAT E BARBARISË SERBE MBI SHQIPTARËT

Popular Posts

Bosnians

Përsonalitet e Sanxhakut që u shkolluan në Medresenë “Alaudin” në Prishtinë

by Ismet Azizi
8 Dhjetor, 2023
0

Shumë nga personalitetet e shquara boshnjake, që punojnë dhe jetojnë me ne këtu në Kosovë dhe më gjerë, në Sanxhak,...

Read more

Përsonalitet e Sanxhakut që u shkolluan në Medresenë “Alaudin” në Prishtinë

Usame Zukorliq, thrret Uglanin për koalicion në zgjedhjet lokale

A e dini se medreseja “Alaudin”…. ?

URIME 28 NËNTORI

SREĆAN DAN ZASTAVE svim Albancima žele i Albanci iz Sandžaka, kao što je i Mirsad Djerekarac !

Mirsad Djerekac upućuje čestitku povodom otvaranje kancelarije ANV u Novom Pazaru

Load More

[mc4wp_form id="274"]


Popular Posts

URIME 28 NËNTORI

by Ismet Azizi
27 Nëntor, 2015
0

Çka foli Murat Xhakja me Dragutin Franasoviqin në Kurshumli në prani të oficerëve të Vjenës më 28. V. 1878

by Ismet Azizi
20 Dhjetor, 2018
0

Shqiptarët në Sanxhakun e Jeni Pazarit dhe Sjenicës në shek. XIX dhe XX

by Ismet Azizi
25 Mars, 2018
0

  • #422 (pa titull)
  • About us
  • Aktuale
  • Antarët e bordit drejtues të shoqatës “Kosova për Sanxhakun”
  • Assembly
  • Berana
  • Berane (bs)
  • Bjellopole
  • Bjelo Polje
  • Çertifikata e regjistrimit, Numri fiskal dhe logaria bankare
  • Ciljevi
  • Demografia
  • Dokumenat
  • Dokumente
  • Donatorët
  • Donatori
  • Donors
  • Galeria
  • Galerija
  • Historia
  • Home
  • Home 2
  • Home 3
  • Komunat
  • Kontakt
  • Kontakti
  • Kultura
  • Manifestimet
  • Mreza
  • Network
  • Nova Varos
  • Nova Varosh
  • Novi Pazar
  • Novi Pazari
  • O Nama
  • Objectives
  • Partnerët
  • Partneri
  • Partners
  • Plava
  • Plavbs
  • Pljev
  • Pljevbs
  • Presednistvo
  • Presidency
  • Priboj
  • Pribojbs
  • Prijepolje
  • Prijepoljebs
  • Projektet e realizuar
  • Rozaje
  • Rozhaja
  • Rreth nesh
  • Sample Page
  • Sandzak
  • Sandzaklije
  • Sanxhaklinjtë
  • Senica
  • Sjenicabs
  • Skupstina
  • Sporti
  • Statuti i OJQ “Kosova për Sanxhakun”
  • Të tjera
  • Titulli ne gjuhen Shqipe
  • Trashigimija Kulturore
  • Tutin
  • Tutini
  • Video
E

© 2023 - p Jegtheme.

No Result
View All Result
  • #422 (pa titull)
  • About us
  • Aktuale
  • Antarët e bordit drejtues të shoqatës “Kosova për Sanxhakun”
  • Assembly
  • Berana
  • Berane (bs)
  • Bjellopole
  • Bjelo Polje
  • Çertifikata e regjistrimit, Numri fiskal dhe logaria bankare
  • Ciljevi
  • Demografia
  • Dokumenat
  • Dokumente
  • Donatorët
  • Donatori
  • Donors
  • Galeria
  • Galerija
  • Historia
  • Home
  • Home 2
  • Home 3
  • Komunat
  • Kontakt
  • Kontakti
  • Kultura
  • Manifestimet
  • Mreza
  • Network
  • Nova Varos
  • Nova Varosh
  • Novi Pazar
  • Novi Pazari
  • O Nama
  • Objectives
  • Partnerët
  • Partneri
  • Partners
  • Plava
  • Plavbs
  • Pljev
  • Pljevbs
  • Presednistvo
  • Presidency
  • Priboj
  • Pribojbs
  • Prijepolje
  • Prijepoljebs
  • Projektet e realizuar
  • Rozaje
  • Rozhaja
  • Rreth nesh
  • Sample Page
  • Sandzak
  • Sandzaklije
  • Sanxhaklinjtë
  • Senica
  • Sjenicabs
  • Skupstina
  • Sporti
  • Statuti i OJQ “Kosova për Sanxhakun”
  • Të tjera
  • Titulli ne gjuhen Shqipe
  • Trashigimija Kulturore
  • Tutin
  • Tutini
  • Video

© 2023 - p Jegtheme.